İlerleme ve Kesme Hızı

İlerleme Hızı ve Kesme Hızı Nedir? CNC İşlemede Temel Parametreler

Talaşlı imalat ve CNC işleme süreçlerinde kesme hızı ve ilerleme hızı, üretim verimliliği ve ürün kalitesi için kritik öneme sahip iki temel parametredir. Bu iki hız, iş parçasının işlenme sürecinde malzeme kaldırma oranını ve yüzey kalitesini doğrudan etkiler. Peki, kesme hızı ve ilerleme hızı nedir, birbirinden nasıl ayrılır ve üretimde neden önemlidir? Bu yazımızda detaylıca açıklıyoruz.

Kesme Hızı Nedir?

Kesme hızı, kesici takımın iş parçası yüzeyi üzerindeki hareket hızını ifade eder. Genellikle “S” harfiyle gösterilir ve birimi metre/dakika (m/dak) veya yüzey feet/dakika (SFM) olarak ölçülür. CNC frezeleme ve torna işlemlerinde kesme hızı, takımın dönme hızı ve takım çapına bağlıdır.

• Milin Dönüş Hızı (RPM): Kesici takımın dakikadaki dönüş sayısı.
• Kesici Takım Çapı: Daha büyük çaplı takımlar aynı RPM’de daha yüksek kesme hızı sağlar.

Doğru kesme hızı seçimi, işleme sırasında takım aşınmasını azaltır, yüzey kalitesini artırır ve iş parçasının zarar görmesini önler. Malzeme türüne göre kesme hızı değişiklik gösterir; örneğin, alüminyum gibi yumuşak malzemelerde kesme hızı daha yüksek tutulabilirken, sert çeliklerde hızın düşürülmesi gerekir.

İlerleme Hızı Nedir?

İlerleme hızı, kesici takımın iş parçası boyunca doğrusal olarak hareket etme hızını belirtir. Genellikle “F” harfiyle gösterilir ve milimetre/dakika (mm/dak) veya inç/dakika (in/dak) cinsindendir. İlerleme hızı, talaş kalınlığı ve takım ömrü üzerinde doğrudan etkilidir.

İlerleme hızının artması, malzeme kaldırma oranını ve üretkenliği yükseltir ancak aşırı hız, takım kırılması, yüzey kalitesinde düşüş ve makine aşırı yüklenmesine sebep olabilir. Malzemenin sertliği, takım geometrisi ve kesme derinliği ideal ilerleme hızının belirlenmesinde önemli faktörlerdir.

Kesme Hızı ve İlerleme Hızı Arasındaki Fark ve İlişki

Kesme hızı ve ilerleme hızı farklı kavramlar olmakla birlikte, işleme performansı açısından birlikte değerlendirilmelidir:

• Kesme Hızı: Takımın dönme hızını ve iş parçası üzerindeki hareket hızını belirler.
• İlerleme Hızı: Takımın iş parçası boyunca doğrusal ilerleme hızını ifade eder.

Genel olarak, kesme hızı arttıkça ilerleme hızının da artırılması gerekir. Bu denge, malzeme kaldırma oranını optimum seviyede tutar ve takım ile iş parçasının zarar görmesini engeller. Malzeme türüne göre bu denge değişiklik gösterebilir.

Kesme ve İlerleme Hızlarının Talaşlı İmalattaki Önemi

• Takım Ömrü: Optimal kesme ve ilerleme hızları, takım aşınmasını yavaşlatır ve takım ömrünü uzatır.
• Yüzey Kalitesi: Doğru hız ayarları, pürüzsüz yüzeyler ve hassas iş toleransları sağlar.
• Üretkenlik: Hızların dengeli ayarlanması, işleme süresini kısaltır ve verimliliği artırır.

CNC İşlemde Kesme ve İlerleme Hızları Nasıl Optimize Edilir?

• İş parçası malzemesi, takım türü ve makine özelliklerine göre hızlar ayarlanmalıdır.
• İşlem sırasında takım aşınması ve iş parçası yüzey kalitesi düzenli olarak kontrol edilmelidir.
• Deneme yanılma ve deneyimle optimum kesme ve ilerleme hızları belirlenebilir.

Sonuç

Talaşlı imalatta kesme hızı ve ilerleme hızı, işleme kalitesi ve verimliliği için vazgeçilmez parametrelerdir. Bu hızlar arasındaki doğru dengeyi kurmak, CNC frezeleme ve torna işlemlerinde hem takım ömrünü uzatır hem de işlenen parçanın yüzey kalitesini artırır. CNC işleme süreçlerinizde ideal hız değerlerini belirlemek için malzeme türü ve ekipman özelliklerini göz önünde bulundurarak profesyonel destek almanızı öneririz.